معرفی خطوط اسلامی- خط کوفی تزئینی

کوفی تزیینی

شیوه‌ای است که جز رعایت حروف الفبا، تحت قواعد اساسی معین نمی‌باشد و اغلب به شکل پیچیده نوشته شده و سخت خوانده می‌شود. در کوفی تزیینی گاه از نقش برای پُر کردن فضای خالی استفاده شده و گاه نقش با حروف ترکیب یا همراه شده است. کوفی تزیینی انواع مختلفی دارد و مهم‌ترین آن عبارت‌اند از:

کوفی مشجر

تزیینات اولیه خط کوفی را با خود دارد و در آن سر حرکات عمودی و آخر برخی از حروف شاخه شاخه شده و یا به شکل مثلثی دیده می‌شود.

کوفی مورق یا برگ‌دار

انتهای حروف و بالای حرکات عمودی به برگ تبدیل شده‌اند و تفاوتش با مشجر در شکل تزیینات است.

کوفی مزهر

کوفی مزهر یا گل‌دار نوعی از کوفی است که در آن زمینه توسط طرح‌های گل‌دار و اسلیمی تذهیب شده است.

کوفی مظفر

علاوه بر تزیینات برگی در انتهای حروف، از فواصل میانی حروف یا در بخش‌هایی از حروف، تزیینات مختصر انشعاب یافته‌است.

کوفی معشق

در این شیوه، اضلاع موازی حروف به هم تابیده است.

کوفی مُعقد

در این نوع از کوفی در حرکات کشیده افقی یا عمودی گره‌هایی تشکیل شده‌است. تعداد گره‌ها گاه ساده و گاه پیچیده و در‌هم است.

منابع

• زین الدین، ناجی (۱۹۶۸  م)، مصورالخط العربی، مکتب النهضه، بغداد.
• فضائلی، حبیب الله (۱۳۵۰)، اطلس خط تحقیق در خطوط اسلامی، انجمن آثار ملی، اصفهان.